تعویض روغن ترمز ماشین برای چه انجام می شود؟
تو میدونی چرا هر چند وقت یکبار روغن ترمز تعوض می شود؟ خوب با هم بدانیم که چرا؟ روغن ترمز یکی از مهمترین مایعاتی است که امروزه مورد بی توجهی قرار می‌گیرد، در حالی که به طور غیر قابل انکاری از نیازمندی های یک رانندگی ایمن است؛ در نتیجه تکنسین های حرفه ای و مکانیک های با تجربه باید بازرسی و تعویض کلی روغن ترمز را به دارندگان خودرو سفارش کنند. نکته مهم دیگر این است که روغن را باید هم از نظر سطح و مقدار بازدید کنند و هم میزان کارکرد و لزوماً سطح کافی نشان دهنده سلامت و بازدهی روغن نمی‌تواند باشد.
تعویض روغن ترمز می‌تواند از تعمیرات احتمالی بعدی جلوگیری کند!
چرا باید روغن ترمز تعویض شود؟
بسیاری از متخصصان توصیه مؤکدی بر تعویض هر ساله و یا هر 2 سال یک بار روغن دارند تا بتوان از تعمیرات سنگین دیگر جلوگیری نمود. دلیل آنها هم بر این اساس است که روغن ترمز با پایه گلیکول در طی کارکردش، آلودگی ها و رطوبت سیستم را در خود جذب می‌کند. مایع، رطوبت را از بین درزهای میان لوله های پلاستیکی جذب می‌کند، به خصوص نشتی های گذشته و جاهایی که ممکن است از قبل در معرض هوا قرار گرفته باشند نیز، بسیار مهم است؛ از طرفی مشکل نشتی به طور واضحی در آب و هوای مرطوب تشدید خواهد شد. پس از گذشت یک سال از سرویس، روغن ترمز به طور متوسط دارای 2 درصد آب می‌شود و پس از گذشت 18 ماه سطح نشان دهنده می‌تواند تا سه درصد افزایش پیدا کند و پس از چند سال از آخرین سرویس، بعید نسیت که 7 تا 8 درصد از مایع شما آب باشد! یک نظر سنجی سازمان ترافیک آمریکا نشان داد که روغن ترمز در 20 درصد از 1,720 وسیله نقلیه به طور نمونه دارای 5 درصد یا بیشتر آب بوده است!
چرا باید روغن ترمز تعویض شود؟
زمانی‌که میزان رطوبت و آلودگی ها افزایش پیدا کند، تاثیر بسزایی بر روی نقطه جوش مایع می‌گذارد. یک روغن ترمز نو با استاندار DOT3 خشک (بدون هیچ رطوبتی) نقطه جوشش حداقل 401 درجه فارنهایت است و در مقابل، یک مایع مرطوب (اشباع شده از رطوبت) دارای نقطه جوشی حداقل کمتر از 284 درجه است. بیشتر روغن های آکبند و نو DOT3 برای تامین اطمینان دارای نقطه جوشی در بازه 460 تا بالای 500 درجه هستند. فقط یک درصد آب در روغن می‌تواند درجه نقطه جوش مایع را تا 396 درجه بکاهد؛ به همین نسبت 2 درصد 320 درجه و 3 درصد آب تا 293 درجه که طبق استاندارد DOT و تولیدکنندگان قطعات اصلی خودرو OEM می‌تواند بسیار خطرناک عمل کند. روغن ترمز DOT4 هم که دارای نقطه جوش مینیمم بیشتری است (نقطه خشک 446 درجه و مرطوب 311 درجه فارنهایت است) و در نتیجه دیرتر در رطوبت نفوذ می‌کند و سه درصد آب در آن می‌تواند تا 50 درصد نقطه جوش را کم کند. با توجه به اینکه سیستم های ترمز جلو محرک امروزی با لنت های نیمه فلزی بطور چشمگیری داغ تر از خودروهایی که چرخ عقبشان محرک است، می‌باشند (یعنی در واقع ترمز خودروهایی که محرک جلو هستند، علاوه بر اینکه باید چرخی با دور بیشتر را متوقف کند باید بار انتقال وزن عقب به جلو را هم با نیروی ترمز بیشتر جبران کند). ترمزهای داغ تر نیازمند روغن با دامنه گرمایی بیشتر هستند، زیرا گرمای بیشتری دریافت می‌کنند. همانطور که قبلا گفته شد، روغن ترمز در خودروهای امروزی بسیار نقش پر اهمیتی را ایفا می‌کنند. جبران سطح مایع مخزن با رطوبت های دریافت شده از سیستم، خطر بروز مشکل را افزایش می‌دهد؛ زیرا می‌تواند حجمی از بخار را در شرایط بسیار داغ بوجود آورد. بخار می‌تواند مایع را جابه جا کرده و قابلیت تراکم را در آن زیاد کند. در نتیجه زمانی که شما پدال را می‌فشارید، ممکن است خودرو همچنان به حرکت ادامه بدهد بدون اینکه فشار موثری در سیستم داشته باشید! علاوه بر مشکلات امنیتی، روغن دارای رطوبت می‌تواند موجب زنگ زدگی و خوردگی در کالیپر ترمز، مجاری عبوری، سیلندر چرخ، سیلندر اصلی، لوله های فولادی و مدولاتور ABS نیز گردد.
مشکلات ترمزی که مربوط به روغن ترمز می‌شوند
چرا باید روغن ترمز تعویض شود؟
بارها و بارها ما در مورد تصادفاتی شنیده ایم که دلیل اصلی آنها مشکلات غیر قابل توصیف ترمزی بوده است. هنگام بازدید ترمزها مشکل مکانیکی ظاهر نشده است، سطح مایع نرمال است، لنت ها طبق مشخصات کارخانه استاندارد هستند، سیستم هیدرولیک به نظر خوب کار می‌کند و پدال هم به خوبی و صلابت خود کار می‌کند. تا اینکه ترمزها در یک سانحه تصادف اولین عامل بروز مشکل تشخیص داده می‌شوند؛ چرا؟ زیرا چیزی دمای ترمزها را بالا برده و داغی بیش از حد باعث جوشیدن مایع شده است! درحالیکه یک عامل ساده دلیل اصلی این ماجرا بوده است. راننده با وجود عدم آزاد کردن ترمز دستی شروع به حرکت کرده و باعث افزایش دمای لنت ها شده، در نتیجه دمای روغن ترمز هم بیشتر شده و در پایان عدم عملکرد به موقع ترمزها را شاهد بوده ایم. این تنها نمونه ای از اتفاقاتی ساده اما سرنوشت ساز است که موجب تصادف می‌شوند. انواع دیگری از عیب های پیش آمده مانند این، ناشی از به جوش آمدن روغن ترمز بوده است که در هر شرایط رانندگی کل سیستم ترمز را تحت تنش قرار داده است، مانند: کشیدن ترمز دستی و یا فشردن پدال بطور ناگهانی و تحت یک حالت عصبی از سوی راننده و یا دیگری، رانندگی در جاده های کوهستانی، یدک کشیدن یک تریلر و یا خودروی دیگر و یا رانندگی در شرایط سخت.
تست روغن ترمز
چرا باید روغن ترمز تعویض شود؟
به تنهایی و از روی ظاهر نمی‌توان کیفیت روغن را تشخیص داد (حتی اگر انبوهی از آلودگی ها و ذرات را به خود جذب کرده باشد و یا رنگش قهوه ای باشد). برای همین روغن باید تست شود و در غیر اینصورت به کلی عوض شود. سه راه برای تعیین وضعیت روغن وجود دارد که البته در ایران متاسفانه این گونه تست ها از سوی مکانیک ها و کارشناسان رایج نیست.
چرا باید روغن ترمز تعویض شود؟
راه اول استفاده از یک رفرکتومتر (Refractometer) است که با تغییر و عبور جهت نور به روشنی می‌تواند مقدار آلودگی ها را در مایع نمایان کند. یک قطره از روغن در تستر ریخته می‌شود، سپس نور را در آن انداخته و مقدار مواد زائد را می‌خواند. دقت این تستر بسیار بالا است و می‌تواند میزان آلودگی ها (رطوبت) و نقطه جوش مایع را معلوم سازد.
چرا باید روغن ترمز تعویض شود؟
روش شیمایی با استفاده از نوار: این روش تست توسط سیستم فونیکس ساخته شده و Strip Dip خوانده می‌شود و می‌تواند میزان مواد خورنده مایع را نمایان سازد؛ مواد شیمیایی موجود در روغن در اثر واکنش با نشان دهنده مسی، سبب تغییر رنگ نوارهای تست و تعیین وضعیت روغن می‌شوند. وقتی که نمایانگر مسی به 100 می‌رسد، نشان می‌دهد که مقدار رسوبات نزدیک به پایان انقضای عمر کاری خود است و اگر این مقدار 200 و یا بیشتر بود، باید حتما روغن تعویض شود.